Trillen, beven, slechter loper: het zijn bekende verschijnselen van de ziekte van Parkinson. Maar deze treden pas in een later stadium op. Vaak begint de ziekte al met een paar andere symptomen.
Als je de diagnose van de ziekte van Parkinson eenmaal krijgt, zijn daar vaak al verschillende klachten aan vooraf gegaan. In het beginstadium van de ziekte zijn er al vage klachten of symptomen die erop kunnen duiden dat de ziekte zich aan het ontwikkelen is.
Hoe zit dat? Als je de ziekte van Parkinson krijgt, dan sterven de hersencellen in de zwarte kern (substantia nigra in de hersenstam) langzaam af. Je lichaam maakt dan te weinig dopamine aan. Dopamine is een ‘boodschapstof.’ Het zorgt ervoor dat verschillende zenuwcellen met elkaar kunnen communiceren. Als 70% van de cellen die deze stof aanmaken niet meer werkt, dan treden de bekendere symptomen op zoals stijfheid, traagheid en vaak trillen op. Hiervoor kan er al sprake zijn van vroege symptomen. Dit zijn een aantal zogenoemde niet-motorische klachten.
Deze vroege verschijnselen kunnen erop duiden dat de ziekte zich openbaart.
1. Problemen met de stoelgang
Moeite hebben met naar het toilet gaan, zoals verstopping (obstipatie), is een vroeg verschijnsel van de ziekte van Parkinson.
2. Slaapstoornissen
Ook kan er sprake zijn van een verstoring van de REM-slaap (Rapid Eye Movement). Dit is de fase waarin je droomt. Hierdoor kan iemand tijdens het slapen actief worden. Een deel van de mensen die later de diagnose Parkinson krijgen, heeft veelal last van onrustige bewegingen tijdens het dromen. ‘Je noemt dit een REM-slaap gerelateerde stoornis,’ zo legt neuroloog Teus van de Laar (UMC Groningen) uit in de onderstaande video. ‘Als je dit hebt dan is de kans dat je binnen tien jaar een neurodegeneratieve ziekte krijgt, waaronder de ziekte van Parkinson, meer dan 80%.’
3. Minder goed kunnen ruiken
Veel mensen die parkinson hebben, krijgen er last van: een reukstoornis. Dat wil zeggen dat je bijvoorbeeld minder goed ruikt of helemaal niet.
4. Stemmingsproblemen
Somberheid, gevoelens van angst, depressie en zelfs een plotselinge burn-out: veranderende stemmingen kunnen ook bij de vroege symptomen horen.
Meer symptomen van de ziekte van Parkinson
Na deze verschijnselen nemen de klachten toe en die verschillen per mens. Mensen met de ziekte van Parkinson hebben lichamelijke én psychische klachten. Daardoor heeft de ziekte een grote invloed op hun leven en dat van de mensen om hen heen. Welke symptomen heb je bij de ziekte van Parkinson en welke bij een parkinsonisme? Je leest het in dit artikel.
Diagnose voor de ziekte van Parkinson
Juist in het begin van de ziekte is parkinson lastig aan te tonen. Mensen komen vaak bij een arts met trillende handen of traagheid. Die klachten kunnen ook het gevolg zijn van andere aandoeningen. Sommige mensen wachten daarom jaren op een diagnose. De diagnose voor de ziekte is nu pas te stellen als mensen al moeilijk bewegen. Hoe kun je de ziekte van Parkinson vaststellen? Artsen doen dit nu op deze manier.
Goed om te weten:
Hoe de ziekte van Parkinson zich openbaart en ontwikkelt verschilt per persoon. En niet iedereen die last heeft van een verminderd reukvermogen, verstopping, slaapproblemen of depressie heeft daadwerkelijk parkinson. Raadpleeg bij klachten daarom altijd een expert, zoals een neuroloog, of overleg je zorgen met de huisarts.