Je darmen zitten vol met micro-organismen, zoals bacteriën. De laatste jaren blijkt dat ons microbioom allerlei relaties heeft met de hersenen. De zogenoemde darm-brein as. Wetenschappers denken dat veranderingen in de bacteriën in de darmen ook invloed hebben op het ontstaan en de ontwikkeling van de ziekte van Parkinson.
Door parkinson heb je andere bacteriën
Mensen met en zonder parkinson hebben andere bacteriën. Mensen met parkinson hebben ook vaak darmklachten, soms jaren voordat zij motorische problemen krijgen.
Mensen met parkinson blijken meer bacteriën in hun darmen te hebben met bepaalde stofjes aan de buitenkant van de cel (die stofjes heten lipopolysacchariden (LPS).
Het TLR4-eiwit proberen te remmen met medicijnen
Onderzoekers Joshua Elford en Paula Perez Pardo van de studie ‘Toll-like receptor 4 as a therapeutic target in Parkinson’s disease’ van de Universiteit van Utrecht denken dat ontstekingen in de darmen veroorzaakt worden via het Toll-like receptor 4 (TLR4) eiwit. Ze verwachten dat dit eiwit TLR4 ook te vinden is op cellen in het brein. Het is de activatie van TLR4 in het brein en in de darmen die de onderzoekers nu proberen te remmen, omdat het schade aanricht die bijdraagt aan de ontwikkeling van parkinson.
Als de TLR4-remmer werkt, dan zou dit kunnen leiden tot nieuwe medicijnen voor de ziekte van Parkinson.
We spraken onderzoeker Joshua Elford over de stand van zaken in dit onderzoek.
Dit is onderzoeker Joshua Elford op zijn werkplek
Jullie onderzoek is in 2021 gestart. Wat was de aanleiding?
‘Een onderzoeker/collega van ons van Rush university medical center, Ali Keshavarzian (gastro-enteroloog), zag dat veel mensen met parkinson ook buikproblemen hadden. Bij dezelfde mensen zag hij dat er meer cellen met TLR4 aanwezig waren in de darmen die reageerden op de bacteriën van het microbioom. Daaruit volgde het idee om de link tussen het eiwit TLR4-LPS en parkinson te gaan onderzoeken.’
Het is bekend dat de darm-brein as heel belangrijk is en de darmen veel betekenen voor ziektes in de hersenen. Waarom weten mensen daar zo weinig over?
‘In het geval van de ziekte van Parkinson komt dat denk ik, omdat de ziekte heel complex en ingewikkeld is en je niet direct kunt zeggen welke verstoringen in de darmen zorgen voor de ontwikkeling van de ziekte. Het is bij iedereen anders. Er zijn zoveel interacties in het microbioom die ook weer per persoon verschillen en ook zijn de reacties van de personen weer verschillend. Het is dus moeilijk te verwoorden en uit te leggen in simpele taal. Maar wel heel belangrijk om te onderzoeken. Dat de rol groot kan zijn, is wel duidelijk.’
Wat is de grootste win voor patiënten denk je?
‘Het goed zorgen voor je eigen microbioom kan veel doen in de preventie van parkinson. Levenstijl kan misschien een effect hebben op ziektes die in de hersenen zich ontwikkelen. Als daar meer aandacht voor komt, kan dat een enorme winst zijn voor de gezondheid van velen.
Wij hebben specifiek onderzoek gedaan naar de werking van het medicijn op deze ontwikkeling. De grootste win van ons onderzoek is dat het aantoont dat ons medicijn een remmer kan zijn op de ontwikkeling van de ziekte van Parkinson.’
Zit er een eye-opener in de uitkomst van het onderzoek voor jou?
‘De middelen die zorgen voor de remming van de activatie van het TLR4 eiwit zijn heel effectief. Dat het zo effectief is, is heel mooi om te zien. Je kunt misschien daarmee preventief zorgen voor een minder harde groei van hersenziektes zoals parkinson.’ Wat is nu het vervolg? ‘Ik wil mijn kennis delen met de wetenschappelijke wereld. Daarna zou het medicijn misschien verder ontwikkelt kunnen worden. Het is een verdere stap naar betere behandelingsmethodes van de ziekte van Parkinson.’
Wat verwacht je dat de patiënt ervan merkt op korte termijn?
‘Korte termijn is lastig om te zeggen. Maar meer aandacht voor de darm-brein as binnen de ziekte van Parkinson is heel belangrijk. Sowieso meer aandacht voor darm-brein as in het algemeen. De voordelen van gezond leven en praktische tips daarvoor zouden enorm helpen, want dat kunnen mensen zelf doen. Ons onderzoek is een volgende stap richting een bijdrage aan het stoppen van de ziekte.’
Gaan we vaker van je horen?
‘Ik ben halverwege mijn promotieonderzoek. Ik wil mij verder gaan verdiepen in de darm-brein as en de relatie met parkinson. De ziekte is zo veelzijdig en complex. Ik kan niet geloven dat er nog geen goed medicijn tegen de ziekte van Parkinson is. Ik wil graag een bijdrage leveren aan het stoppen van deze ziekte. Dat is mijn drijfveer om verder te gaan.’
ParkinsonNL wil zo snel mogelijk de ziekte afremmen en genezen en tegelijk de zorg verbeteren voor mensen die nú parkinson hebben. Daarom investeren we in onderzoek en innovaties die het verschil maken voor mensen met parkinson.