Onze darmen worden bewoond door veel verschillende soorten micro-organismen, waaronder miljoenen bacteriën. Alle micro-organismen samen worden het microbioom van de darmen genoemd. Steeds meer onderzoeken tonen aan dat de samenstelling van ons microbioom invloed heeft op het functioneren van de hersenen. Wetenschappers denken dat veranderingen in het microbioom in direct verband staan met de ontwikkeling van de ziekte van Parkinson.
Deze bacterie is goed voor ons
Coprococcus is een groep bacteriën die in onze dikke darm woont. Deze soort bacteriën zijn anaeroob, dat wil zeggen dat ze geen zuurstof nodig hebben om te overleven. Gelukkig maar, want in een gezonde dikke darm is weinig zuurstof aanwezig. De bacteriën ‘eten’ plantaardige vezels uit ons voedsel. Ze verteren grote koolhydraat ketens en maken daar kortere vetzuren van. Deze korte-keten vetzuren vormen een bron van energie voor darmcellen en werken ontstekingsremmend.
Meer zuurstof betekent meer schadelijke micro-organismen
Onze eigen darmcellen maken dankbaar gebruik van de beschikbare korte-keten vetzuren om energie op te wekken. Gedurende dit proces gebruiken darmcellen wel zuurstof, waardoor er weinig zuurstof aanwezig in de buurt van de darmwand. Maar als het aantal Coprococcus bacteriën in de darmen afneemt heeft dat nadelige gevolgen. Er worden dan minder korte-keten vetzuren geproduceerd en de hoeveelheid aanwezige zuurstof in de darmen stijgt. Als gevolg hiervan krijgen schadelijke micro-organismen, die wel zuurstof nodig hebben om te overleven, de kans om zich te vermeerderen. Deze veranderingen in het microbioom zorgen voor ontstekingen en dat heeft vervelende gevolgen voor onze gezondheid.
Onze darmen en de ziekte van Parkinson
Uit onderzoek blijkt dat een specifieke soort Coprococcus bacterie – Coprococcus eutactus – nauwelijks aanwezig is in de darmen van mensen met de ziekte van Parkinson. Door het ontbreken van deze bacteriën kunnen ontstekingen ontstaan in de darmen. Wetenschappers denken dat deze ontstekingen aanleiding zijn voor de stapeling van het eiwit alfa-synucleïne in de darmen. Bij patiënten met de ziekte van Parkinson konden deze ophopingen van alfa-synucleïne in de darmen in een vroeg stadium van de ziekte al gemeten worden. Het is nog niet duidelijk wat het verband is tussen de ophopingen van alfa-synucleïne in de darmen en in de hersenen van Parkinsonpatiënten, maar er wordt veel onderzoek gedaan om dit verband op te helderen.
Samenstelling van het microbioom veranderen
Steeds meer onderzoeken laten een sterk verband zien tussen de gezondheid van onze darmen en de gezondheid van onze hersenen en zenuwstelsel. We kunnen zelf ook bijdragen aan de gezondheid van onze darmen, want ons dieet heeft invloed op de samenstelling van ons microbioom. Een dieet met veel plantaardig en vezelrijk voedsel lijkt bevorderlijk te zijn voor de aanwezigheid van gunstige micro-organismen in onze darmen, zoals de Coprococcus-bacteriën. Het is echter belangrijk om te bedenken dat de effecten van dieetveranderingen sterk kunnen variëren tussen verschillende mensen. Ook is nog niet bekend of veranderingen in ons microbioom op de lange termijn standhouden. Recent onderzoek heeft echter wel laten zien dat een gezond dieet voor mensen met de ziekte van Parkinson extra belangrijk kan zijn. De onderzoekers zagen dat een vezelrijk dieet veelal zorgde voor een toename van gunstige bacteriën in de darmen, en dat de inname van veel suiker juist de groei van schadelijke bacteriën bevordert.
Het microbioom speelt een belangrijke rol voor onze gezondheid maar er is nog veel onderzoek nodig voordat de samenstelling ervan gebruikt kan worden om hersenziekten vroegtijdig te signaleren. Maar, in de toekomst zou de aan- of afwezigheid van verschillende bacteriën, zoals Coprococcus, wellicht gebruikt kunnen worden voor vroegere diagnose en mogelijk ook het monitoren van het verloop van de ziekte van Parkinson.
Bronnen:
The butyrate-producing and spore-forming bacterial genus Coprococcus as a potential biomarker for neurological disorders
Coprococcus in your gut: the secret of happiness?
Diet and the gut microbiome in patients with Parkinson’s disease
ParkinsonNL wil zo snel mogelijk de ziekte afremmen en genezen en tegelijk de zorg verbeteren voor mensen die nú parkinson hebben. Daarom investeren we in onderzoek en innovaties die het verschil maken voor mensen met parkinson.