Neuroloog Jorrit Hoff en hoogleraar neurologie Bas Bloem blijven zich hard maken voor stappen vanuit de overheid om parkinson te voorkomen. Zij maken zich grote zorgen over het gebruik van bestrijdingsmiddelen in de voedingsindustrie en giftige stoffen in de omgeving. Er gebeurt nog veel te weinig, vinden ze.
Jorrit Hoff en Bas Bloem uitten hun zorgen in het artikel Parkinson als kanarie in de kolenmijn. Dit artikel verscheen op 11 februari in het blad Medisch Contact. De titel verwijst naar de spreekwoordelijke kanarie in de kolenmijn. Als die stopte met zingen, moesten de mijnwerkers gauw vertrekken. De toename van het aantal mensen met parkinson is vergelijkbaar met de kanarie: het is een waarschuwing voor een ongezonde leefomgeving.
Al jaren is bekend dat giftige stoffen in de omgeving het risico op de ziekte van Parkinson flink kunnen verhogen. De bewijzen stapelen zich inmiddels op dat jarenlange blootstelling aan pesticiden, oplosmiddelen en luchtvervuiling de gezondheid aantast. Meer gevallen van de ziekte van Parkinson, maar ook kinderkanker, hart- en vaatziekten en dementie zijn het gevolg.
Welke bewijzen zijn er?
Boeren die met bestrijdingsmiddelen werken, krijgen vaker parkinson dan andere mensen. Hetzelfde geldt voor mensen die in fabrieken met oplosmiddelen werken. Ook op landkaarten is te zien dat de ziekte niet overal evenveel voorkomt. In landbouwgebieden waar veel pesticiden worden gebruikt, krijgen namelijk de meeste mensen parkinson. Blootstelling aan sommige bestrijdingsmiddelen blijkt het risico op de ziekte van Parkinson met maar liefst 75% te verhogen. Dit treft mensen die tot 500 meter van een plek wonen waar deze pesticiden worden gebruikt.
Hoe brengen bestrijdingsmiddelen schade toe?
Bas Bloem legt in het artikel uit dat de meeste bestrijdingsmiddelen hetzelfde doen in het lichaam. Ze tasten de ‘ademhaling’ van de cel aan door de energiefabriekjes binnenin de cel te beschadigen. Daardoor sterven onder andere cellen af in de hersengebiedjes die dopamine aanmaken. Heb je te weinig van die dopamineproducerende cellen over, dan krijg je klachten die horen bij de ziekte van Parkinson.
Hoe erg is het in Nederland?
Een aantal schadelijke pesticiden zijn in de EU gelukkig al verboden. Op zich goed nieuws, maar dit is niet het hele verhaal. Mensen die in het verleden jarenlang zijn blootgesteld, lopen nog steeds meer risico om parkinson te krijgen. Bovendien zijn andere schadelijke pesticiden nog niet verboden. En dat is nog niet alles. Bepaalde combinaties van bestrijdingsmiddelen brengen waarschijnlijk meer schade toe dan afzonderlijke middelen.
En nu?
De Gezondheidsraad kwam in 2020 met een rapport over de link tussen parkinson en bestrijdingsmiddelen. Eind vorig jaar schreef ook het RIVM dat meer onderzoek nodig is, vooral naar het effect van cocktails van bestrijdingsmiddelen. Net als het RIVM willen Bas Bloem en Jorrit Hoff dat de Nederlandse politiek zich in Europees verband snel sterk maakt voor aanpassing van de toelatingsregels voor bestrijdingsmiddelen.
Bas Bloem, Jorrit Hoff, andere wetenschappers en zorgverleners, de Parkinson Vereniging én ParkinsonNL dringen daarom aan op meer politieke actie. Zo proberen we zoveel mogelijk gevallen van de ziekte van Parkinson te voorkomen.
Het artikel Parkinson als kanarie in de kolenmijn in Medisch Contact komt binnenkort vrij beschikbaar. Lees het meer uitgebreide verhaal van Bas Bloem en Jorrit Hoff in het boek De Parkinsonpandemie – Een recept voor actie.
Kom net als Bas Bloem en Jorrit Hoff in actie om de ziekte van Parkinson te stoppen. Begin bijvoorbeeld zelf een actie om geld in te zamelen voor baanbrekend onderzoek en innovaties.
Foto: Erik van ’t Woud